ناهمخوانی افزایش‌قیمت نان در مشهد با هزینه‌های نانوایان | نان گران، نانوا نگران

به گزارش شهرآرانیوز؛ قرار بود امروز قیمت نان در مشهد و خراسان رضوی افزایش پیدا کند، اگرچه تا لحظه تهیه این گزارش هنوز هیچ تغییری اتفاق نیفتاده است، اما «افزایش قیمت نان قطعی است.» این را مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان‌رضوی روز قبل بیان کرد و البته پیش از این (در نیمه مردادماه) قیمت نان در بیش از ۱۰ استان کشور افزایش یافته بود و همان موقع زمزمه این اصلاح نرخ در همه استان‌های کشور و به‌تبع آن استان ما مطرح شد. بدیهی است باتوجه‌به تورم کالا و خدمات، قیمت نان نیز افزایش پیدا کند.

سال گذشته در مردادماه قیمت نان‌های مختلف در مشهد به‌طور میانگین حدود ۴۰ درصد افزایش داشت، اما امسال حداکثر اصلاح قیمت نان ۲۵ درصد اعلام شده است. در استان‌هایی که یک ماه قبل اصلاح قیمت داشتند، میزان افزایش قیمت همین ۲۵ درصد بوده است. 

البته این افزایش نرخ در تهران در برخی از انواع نان بیش از ۶۵ درصد بوده است. موضوعی که باعث انتقاد نانوایان به‌ویژه در دیگر کلان‌شهر‌های کشور شد. چرا؟ چون آنها این میزان اصلاح قیمت را با میزان افزایش هزینه‌های خود نامیزان می‌دانند. باتوجه به استفاده نانوایی‌ها از دستگاه نانینو، اعمال اصلاح قیمت‌ها به صورت کشوری انجام می‌شود. 

شنیده‌ها حاکی از آن است که تأخیر در افزایش قیمت نان در مشهد به‌دلیل میزبانی از زائران دهه آخر صفر بوده و مقرر شده که این اتفاق از روز یکشنبه، ۱۷ شهریور در استان ما اجرایی شود. حالا به بهانه انتشار اخبار افزایش قیمت نان پای حرف نانوایان نشستیم و خلاصه‌اش را مطرح کردیم که با توجه به محدودیت فضا به خلاصه‌ای از آن اشاره می‌کنیم. هرچند ما طرف‌دار افزایش بیشتر قیمت نان نیستیم، اما نمی‌توان یک‌طرفه پیش قاضی رفت و باید حرف نانوایان را نیز شنید.

گلایه نانوایان

حسین خدایی یکی از نانوایان مشهدی می‌گوید: اولین مشکلی که صنف ما با آن روبه‌روست، افزایش اجاره مغازه است. میزان این افزایش در برخی مناطق تا بیش از ۱۰۰ درصد بوده و طبق پرس‌وجو‌های ما از همکاران به‌طور میانگین حداقل میزان افزایش ۵۰ درصد بوده است. 

او همچنین با اشاره به تصمیم‌گیری نماینده صنف کارگران در میزان دستمزد تا بیش از ۹۰ درصد اشاره می‌کند و می‌افزاید: علاوه بر این موارد در این مدت شاهد افزایش هزینه بیمه تأمین اجتماعی بین ۳۳ تا ۳۸ درصد بودیم. همچنین قیمت خمیرمایه، انرژی و دیگر هزینه‌ها افزایشی بوده است. پس تعیین ۲۵ درصد افزایش قیمت با میزان تغییر هزینه مؤلفه‌های مختلف همخوانی ندارد و مدیریت آن برای ما دشوار است. 

یکی از نانوایان خیابان کوهسنگی با اشاره به افزایش هزینه‌ها تأکید می‌کند: ما مجبور هستیم که در کنار نان، محصولات مرتبط نیز بفروشیم تا شاید دخل‌وخرج ما جور شود. ما جزو مردم هستیم و تقاضای افزایش بیشتر قیمت را نداریم، اما از طرفی این شرایط باعث زیان‌ده شدن نانوایی‌ها خواهد شد. 

یک نانوا در خیابان پیروزی با بیان دوبرابرشدن اجاره‌بهای خود از ۳۰ میلیون تومان به ۶۰ میلیون تومان می‌گوید: قیمت‌های دستوری که تناسبی با هزینه نانوایان ندارد، باعث کاهش کیفیت نان، درگیری کارگر و کارفرما و خروج کارگر ماهر از این عرصه می‌شود. 
نانوای دیگری در خیابان کاشانی با اشاره به اینکه این میزان افزایش قیمت شاید برای شهر‌های کوچک توجیه‌پذیر باشد، اما در شهر‌های بزرگ این میزان جوابگو نیست.

او می‌گوید: هرچند نمی‌توان تخلف را در هیچ شرایطی توجیه کرد، اما مشکلات و انتقاد‌های نانوایان پاک‌دست هم از شرایط موجود کم نیست. مسئولان مدعی هستند که دلیل اعلام نرخ دستوری این است که آرد یارانه‌ای در اختیار ما قرار می‌دهند، اما سهم هزینه آرد در هزینه نهایی بین ۲۰تا ۳۰درصد است. نرخ دیگر مخارج تولید نان نیز با تورم افزایش پیدا کرده و به نرخ روز است که نباید نادیده گرفته شود. 

در ادامه حتما بخوانید افزایش ۲۵ درصدی قیمت نان در مشهد و خراسان‌رضوی قطعی است (۱۹ شهریور ۱۴۰۳) +ویدئو

رشد هزینه‌های پخت نان

دکتر محمدرضا خواجه، کارشناس حوزه نان است. 
او می‌گوید: اینکه مسئولان می‌گویند نان چه میزان گران شود، به ظاهر به نفع مردم است، ولی وقتی نمی‌توانیم جلو گران‌شدن هزینه‌های جاری و پرسنلی تولید نان در نانوایی را بگیریم که ۷۰ تا ۸۰ درصد نرخ نان را تشکیل می‌دهد (۲۰ تا ۳۰ درصد سهم آرد است) باعث کاهش کیفیت نان و تشدید ضایعات آن می‌شویم. این میزان افزایش هیچ سنخیتی با حجم هزینه‌های ده‌گانه تولید یک نان ندارد.

ریشه تخلفات نانوایی‌ها

گزارشی در مرکز پژوهش‌های مجلس نیز این موضوع‌ها را تأیید می‌کند. این گزارش ریشه تخلفات متعدد در نانوایی‌ها را در سودآورنبودن پخت نان برای نانوایی‌ها به دلیل افزایش هزینه تولید و همچنین اختلاف فاحش قیمت آرد یارانه‌ای با قیمت آرد آزاد اعلام کرده است. بر این اساس اکنون تعداد درخورتوجهی از نانوایان از درآمد حاصل از پخت نان گله‌مند هستند؛ زیرا معتقدند با افزایش هزینه‌های تولید مانند هزینه‌های کارگری، بیمه، انرژی و سوخت، خمیرمایه، اجاره‌بها و سایر هزینه‌های خانوار، نرخ نان متناسب با آن افزایش نیافته و همین مسئله منجر به کاهش سود حاصل از پخت نان شده است.